
Dendroglify na baobabach: słabo poznana spuścizna australijskich Aborygenów
14 października 2022, 11:21Na odległej australijskiej Pustyni Tanami trwa wyścig z czasem, którego celem jest udokumentowanie tamtejszych dendroglifów – rysunków wyrytych w baobabach przed setkami, a może nawet tysiącami lat. Australijskie dendroglify (arborglify) to niezwykle intrygująca forma ekspresji kulturowej Aborygenów. W przeciwieństwie do słynnych australijskich petroglifów są one słabo poznane

Po ponad 40 latach widać, jak pojawienie się pieniędzy zmieniło lud Ju/’hoansi
7 października 2022, 17:44Jeszcze dwa pokolenia temu Ju/’hoansi nie znali pieniędzy. Gospodarka łowiecko-zbierackich nomadów, zamieszkujących północno-wschodnią Namibię i północno-zachodnią Botswanę, opierała się na eksploatacji dzikich roślin i zwierząt. Jednak w latach 70. zaczęli tracić swoją ziemię. Rząd Namibii wyznaczył im teren – nazwany Nyae Nyae – na którym mogli żyć i od końca lat 70. Ju/’hoansi prowadzą osiadły tryb życia. W życiu Ju/’hoansi pojawiły się pieniądze.

Oficjalnie uruchomiono najpotężniejszy w Polsce superkomputer
6 października 2022, 15:09W Akademickim Centrum Komputerowym Cyfronet AGH oficjalnie uruchomiono najpotężniejszy superkomputer w Polsce. Uroczyste uruchomienie Atheny, bo tak nazwano maszynę, towarzyszyło inauguracji roku akademickiego. Maszyna dołączyła do innych superkomputerów z Cyfronetu – Zeusa, Prometeusza i Aresa.

„Wieczne chemikalia” zanieczyściły dzikie zwierzęta
6 października 2022, 07:38Amerykańskie agencje zajmujące się ochroną środowiska informują o znalezieniu w organizmach zwierząt łownych podwyższonych poziomów niebezpiecznych związków chemicznych. W związku z tym w niektórych regionach kraju wydano ostrzeżenie, by nie jeść mięsa upolowanych zwierząt i złowionych ryb

Największy aparat fotograficzny na świecie już niemal gotowy
5 października 2022, 05:19Budowany od 7 lat największy aparat fotograficzny na świecie jest już niemal gotowy. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, w maju 2023 roku aparat zostanie zabrany z clean roomu w SLAC National Accelerator Laboratory w Kalifornii i poleci do Chile, gdzie specjaliści zamontują go w budowanym właśnie Vera C. Rubin Observatory. Wszystkie elementy aparatu zostały już w pełni złożone, mówi inżynier Hannah Pollek.

Szukał miksera, kupił za bezcen kartkę z podzielonego w XX w. średniowiecznego manuskryptu
4 października 2022, 11:06Na początku września Will Sideri wybrał się na domową wyprzedaż w Waterville w środkowym Maine, by kupić mikser. W pewnym momencie w jadalni domu przy Pleasant Street jego uwagę przykuł jednak inny przedmiot: wisząca na ścianie oprawiona kartka z manuskryptu. Na naklejce umieszczonej w prawym dolnym rogu napisano: „1285 AD. Iluminowany manuskrypt na pergaminie; 75 $”.

Badacz ewolucji człowieka, Svante Pääbo, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
3 października 2022, 11:00Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny została przyznana Svante Pääbo za odkrycia dotyczące ludzkiej ewolucji oraz genomu wymarłych homininów. Pääbo jest szwedzkim genetykiem, specjalistą od genetyki ewolucyjnej i jednym z najwybitniejszych żyjących badaczy ewolucji człowieka. Zsekwencjonował DNA neandertalczyka, w 2010 roku ogłosił odkrycie nieznanego wcześniej gatunku człowieka, denisowianina.

W Dalian podłączono do sieci najpotężniejszy na świecie akumulator przepływowy
30 września 2022, 07:50W chińskim Dalian przyłączono do sieci najpotężniejszy na świecie akumulator przepływowy. Urządzenie Dalian Flow Battery Energy Storage Peak-shaving Power Station rozpocznie pracę w połowie października. System został zaprojektowany przez Instytut Chemii Fizycznej Chińskiej Akademii Nauk w Dalian, a wykonała go firma Rongke Power Co.

W Devils Hole w Dolinie Śmierci znowu pojawiło się „pustynne tsunami”
26 września 2022, 05:16W ubiegły poniedziałek w pobliżu południowo-wschodniego wybrzeża Meksyku doszło do trzęsienia Ziemi o mocy 7,6 stopni w skali Richtera. Około 5 minut później i 2500 kilometrów dalej w Devils Hole w Dolinie Śmierci powstało „pustynne tsunami”, w wyniku którego w spokojnym zwykle zbiorniku pojawiły się fale o wysokości ponad 1 metra. Devils Hole to pustynny zbiornik wodny, który rejestruje trzęsienia ziemi na całym świecie, a trzęsienia doprowadzają do swoistego resetu, dzięki któremu w zbiorniku może istnieć jedyna na świecie populacja karpieńca diablego.

Kret europejski, żeby przeżyć zimę, zmniejsza... mózg i czaszkę
23 września 2022, 05:50Gdy zbliża się zima, krety stają przed poważnym wyzwaniem. Muszą przetrwać najmroźniejsze miesiące, tymczasem pożywienia będzie zbyt mało, by podtrzymać ich wymagający metabolizm. Zwierzęta znalazły jednak niezwykły sposób na przeżycie. Zamiast migrować lub hibernować, krety... obkurczają swój mózg. Dina Dechmann i jej zespół z Instytutu Behawiorystyki im. Maxa Plancka donoszą, że w zimie krety zmniejszają objętość mózgu o 11%, a do lata zwiększa się on o 4%.